جفت ارزهای فارکس یکی از اساسی‌ترین مفاهیمی هستند که هر معامله‌گر باید با آن‌ها آشنا باشد. در بازار فارکس، دارایی‌های مالی به‌صورت دوگانه معامله میشوند، به این معنی که شما همیشه در حال خرید یک ارز و فروش ارز دیگر هستید. این سیستم، به معامله‌گران اجازه می‌دهد از نوسانات قیمت سود ببرند.
درک ساختار جفت ارزهای فارکس برای موفقیت در این بازار ضروری است. جفت ارزها به سه دسته اصلی تقسیم میشوند: جفت ارزهای اصلی، جفت ارزهای فرعی و جفت ارزهای اگزاتیک. هرکدام از این دسته‌بندی‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند و میزان نقدینگی، اسپرد و نوسانات آن‌ها متفاوت است. دلیل انتخاب جفت‌ارزهای اصلی مانند EUR/USD توسط معامله گران اغلب به خاطر نقدشوندگی بالا و کارمزد کمتر آن است، درحالی‌که برخی دیگر با هدف بهره‌گیری از فرصت‌های سودآور به سراغ جفت‌ارزهای فرعی و اگزاتیک می‌روند. بااین‌حال، تنها شناخت جفت‌ارزها برای موفقیت در بازار کافی نیست. عواملی مانند شرایط اقتصادی، سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی و تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال نیز تأثیر قابل‌توجهی برروند معاملات دارند. در این مقاله، شما با جزئیات بیشتری درباره این بازار آشنا خواهید شد و یاد خواهید گرفت که چگونه با استفاده از دانش و استراتژی‌های مناسب، تصمیمات هوشمندانه‌تری بگیرید.
آشنایی با مفهوم جفت ارز در بازار فارکس
جفت ارزهای فارکس پایه و اساس بازار ارزهای بین‌المللی هستند. در این بازار، ارزها همیشه به‌صورت دوتایی معامله میشوند، یعنی شما در ازای فروش یک ارز، ارز دیگری را خریداری می‌کنید. هر جفت ارز فارکس شامل یک ارز پایه (Base Currency) و یک ارز متقابل (Quote Currency) است. برای مثال، در جفت ارز EUR/USD، یورو ارز پایه و دلار آمریکا ارز متقابل است.
قیمت یک جفت ارز نشان می‌دهد که برای خرید یک واحد از ارز پایه، چه مقدار از ارز متقابل نیاز است. اگر نرخ EUR/USD برابر با 1.10 باشد، به این معنی است که برای خرید 1 یورو باید 1.10 دلار پرداخت کنید.
معامله‌گران به‌طور معمول جفت‌ارزهای اصلی مثل EUR/USD را به دلیل نقدشوندگی بالا و اسپرد پایین ترجیح می‌دهند، اما برخی دیگر برای بهره‌برداری از پتانسیل‌های سود بیشتر به جفت‌ارزهای فرعی و اگزاتیک روی می‌آورند. با این حال، موفقیت در بازار فارکس تنها به آشنایی با جفت‌ارزها محدود نمی‌شود. عواملی نظیر شرایط اقتصادی، سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی و تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال نیز تأثیر زیادی در معاملات دارند .
جفت ارزها به سه دسته کلی تقسیم میشوند:
-
جفت ارزهای ماژور فارکس: که همان ارزهای اصلی در این دسته یک طرف از جفت ارز حتما دلار آمریکا قرار دارد مانند EUR/USD- USD/CAD این دسته به عنوان پر معامله ترین ارزها میباشند.
-
جفت ارزهای مینور: جفت ارزهایی فرعی شناخته میشوند در این جفت ارز دلار آمریکا وجود ندارد اما همچنان نقدشونده هستند، مانند EUR/GBP.
-
جفت ارزهای اگزاتیک: شامل ارزهای اقتصادهای نوظهور مانند لیر ترکیه (TRY) یا راند آفریقای جنوبی (ZAR) هستند.
آگاهی از جفت‌ارزهای فارکس گامی ابتدایی و حیاتی برای شروع در این بازار پر تلاطم است. با تحلیل رفتار و عوامل تاثیر گذار این جفت‌ارزها، معامله‌گران می‌توانند فرصت‌های مناسب برای ورود به بازار و انجام معاملات سودآور را شناسایی کنند.
انواع جفت ارز در بازار فارکس
در بازار فارکس، جفت‌ارزها بر اساس عواملی مانند نقدشوندگی، حجم معاملات و نقش آن‌ها در اقتصاد جهانی به سه گروه اصلی تقسیم میشوند: جفت‌ارزهای ماژور، جفت‌ارزهای مینور و جفت‌ارزهای اگزاتیک. هرکدام از این گروه‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند که در ادامه بررسی می‌کنیم.
1. جفت ارزهای ماژور فارکس
جفت ارزهای ماژور (Major Pairs) محبوب‌ترین و پرمعامله‌ترین جفت ارزها در بازار فارکس هستند که همیشه شامل دلار آمریکا (USD) به‌عنوان یکی از طرفین معامله میشوند. این جفت ارزها دارای نقدینگی بسیار بالا، اسپرد کم و حجم معاملات روزانه زیاد هستند. مهم‌ترین جفت ارزهای ماژور فارکس عبارت‌اند از:
-
EUR/USD (یورو / دلار آمریکا) – پرمعامله‌ترین جفت ارز در فارکس
-
GBP/USD (پوند انگلیس / دلار آمریکا)
-
USD/JPY (دلار آمریکا / ین ژاپن)
-
USD/CHF (دلار آمریکا / فرانک سوئیس)
-
AUD/USD (دلار استرالیا / دلار آمریکا)
-
USD/CAD (دلار آمریکا / دلار کانادا)
-
NZD/USD (دلار نیوزیلند / دلار آمریکا)
این جفت ارزها بیشترین تاثیر را از اخبار اقتصادی و شاخص‌های کلان مانند نرخ بهره، سیاست‌های پولی و گزارش‌های اقتصادی می‌گیرند.
2. جفت ارزهای مینور (فرعی بدون دلار آمریکا)
جفت ارزهای مینور (Minor Pairs) شامل ارزهای قدرتمند جهانی هستند اما دلار آمریکا در آن‌ها حضور ندارد. این جفت ارزها معمولاً نقدینگی کمتری نسبت به جفت ارزهای ماژور دارند و اسپرد آن‌ها نیز بیشتر است. برخی از مهم‌ترین جفت ارزهای مینور عبارت‌اند از:
-
EUR/GBP (یورو / پوند انگلیس)
-
EUR/AUD (یورو / دلار استرالیا)
-
GBP/JPY (پوند انگلیس / ین ژاپن)
-
CHF/JPY (فرانک سوئیس / ین ژاپن)
این جفت ارزها بیشتر تحت تأثیر روابط اقتصادی و تجاری میان کشورهای مربوطه قرار دارند.
3. جفت ارزهای اگزوتیک( Exotic Pairs)
جفت ارزهای شامل یک ارز از اقتصادهای نوظهور مانند ترکیه، آفریقای جنوبی، برزیل یا مکزیک هستند. این جفت ارزها معمولاً نقدینگی کمتری دارند و به دلیل نوسانات شدید، اسپرد بالاتری نسبت به سایر جفت ارزها دارند. برخی از نمونه‌های جفت ارزهای اگزوتیک عبارت‌اند از:
-
USD/TRY (دلار آمریکا / لیر ترکیه)
-
EUR/ZAR (یورو / راند آفریقای جنوبی)
-
GBP/MXN (پوند انگلیس / پزو مکزیک)
معامله در جفت‌ارزهای فرعی ریسک بیشتری به همراه دارد، زیرا این جفت‌ارزها بیشتر تحت تأثیر نوسانات اقتصادی و سیاسی کشورهای در حال توسعه قرار می‌گیرند. آشنایی با انواع مختلف جفت‌ارزها در فارکس می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا استراتژی‌های خود را بر اساس عواملی چون نقدشوندگی، تغییرات قیمتی و تأثیرات اقتصادی به‌طور مؤثری تنظیم کنند. جفت ارزهای ماژور فارکس به دلیل حجم بالای معاملات و اسپرد کم، گزینه‌ای مناسب برای معامله‌گران مبتدی و حرفه‌ای هستند، و جفت ارزهای مینور و فرعی برای کسانی که علاقمند به معامله بر روی این ارزهای میباشند مناسب هستند.
همبستگی جفت ارزها در فارکس
همبستگی جفت ارزهای فارکس یکی از مفاهیم کلیدی برای معامله‌گران است که به رابطه حرکتی بین دو جفت ارز اشاره دارد. این همبستگی نشان می‌دهد که آیا دو جفت ارز در یک جهت حرکت می‌کنند، خلاف جهت هم هستند یا هیچ ارتباط خاصی بین آن‌ها وجود ندارد.
همبستگی بین جفت ارزها معمولاً در بازه‌ای بین +1 تا -1 اندازه‌گیری می‌شود:
-
همبستگی مثبت (+1): یعنی دو جفت ارز در یک جهت حرکت می‌کنند. برای مثال، EUR/USD و GBP/USD معمولاً همبستگی مثبت دارند، زیرا هر دو تحت تأثیر دلار آمریکا هستند.
-
همبستگی منفی (-1): یعنی دو جفت ارز در جهت مخالف یکدیگر حرکت می‌کنند. برای مثال، EUR/USD و USD/CHF اغلب همبستگی منفی دارند، زیرا وقتی دلار آمریکا قوی می‌شود، یورو کاهش می‌یابد اما فرانک سوئیس افزایش پیدا می‌کند.
-
همبستگی صفر: یعنی دو جفت ارز هیچ ارتباط خاصی با هم ندارند.
از علل اهمیت دانستن همبستگی جفت ارز ها میتوان اشاره کرد به:
-
مدیریت ریسک: معامله‌گران می‌توانند با درک همبستگی‌ها از ورود به چندین معامله مشابه که ریسک یکسانی دارند، خودداری کنند.
-
تنوع در معاملات: به کمک همبستگی‌ها، میتوان معاملات متنوع‌تری را باز کرد و از فرصت‌های بیشتر بهره برد.
-
استراتژی‌های هجینگ (Hedging): برخی از معامله‌گران برای کاهش ریسک، از جفت ارزهایی که همبستگی منفی دارند به‌طور هم‌زمان استفاده می‌کنند. برای یادگیری استراتژی هجینگ آن را مطالعه کنید .
بهترین جفت ارزها برای ترید
انتخاب بهترین جفت ارزها برای ترید در فارکس به عوامل متعددی مانند حجم معاملات، نقدینگی، اسپرد کم، نوسانات مناسب و همبستگی با دیگر دارایی‌ها بستگی دارد. معامله‌گران معمولاً روی جفت ارزهای ماژور تمرکز می‌کنند، زیرا این جفت‌ها به دلیل حجم بالای نقدینگی و کارمزد کمتر، شرایط بهتری برای ترید دارند.
جفت ارزهای ماژور مانند EUR/USD، GBP/USD، USD/JPY و USD/CHF از محبوب‌ترین گزینه‌ها در میان معامله‌گران هستند. این جفت ارزها نه‌تنها بیشترین حجم معاملات را دارند، بلکه اخبار اقتصادی و تحلیل‌های زیادی درباره آن‌ها منتشر می‌شود که دسترسی به اطلاعات را آسان‌تر می‌کند.
علاوه بر این، برخی از معامله‌گران به جفت ارزهای فرعی (Cross Pairs) مانند EUR/GBP، AUD/JPY و EUR/AUD علاقه دارند، زیرا این ارزها گاهی فرصت‌های سودآورتری به دلیل نوسانات بیشتر ارائه می‌دهند. اما باید توجه داشت که این ارزها ممکن است اسپرد بیشتری داشته باشند و نقدینگی آن‌ها کمتر از جفت ارزهای ماژور باشد.
در نهایت، بهترین جفت ارزهای فارکس برای ترید بستگی به سبک معاملاتی شما دارد. اگر به معاملات روزانه یا اسکالپ علاقه دارید، جفت‌هایی با اسپرد پایین و نقدینگی بالا گزینه‌های بهتری هستند. اما اگر به نوسانات بیشتر علاقه دارید، برخی جفت‌های فرعی می‌توانند فرصت‌های سودآورتری ایجاد کنند. مهم‌ترین نکته این است که ویژگی‌های هر جفت ارز را بررسی کنید و متناسب با استراتژی خود انتخاب درستی داشته باشید.
بر اساس آخرین گزارش‌های موجود، حجم معاملات روزانه در بازار فارکس به‌طور میانگین حدود ۷.۵ تریلیون دلار است. این افزایش نسبت به سال‌های گذشته نشان‌دهنده رشد و پویایی این بازار مالی است.
در این بازار، برخی جفت‌ارزها سهم بیشتری از حجم معاملات را به خود اختصاص می‌دهند:
-
EUR/USD (یورو/دلار آمریکا): این جفت‌ارز پرمعامله‌ترین در بازار فارکس است و حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد از کل حجم معاملات را به خود اختصاص می‌دهد.
-
USD/JPY (دلار آمریکا/ین ژاپن): دومین جفت‌ارز پرمعامله که حدود ۱۳ تا ۱۷ درصد از حجم معاملات را شامل می‌شود.
-
GBP/USD (پوند استرلینگ/دلار آمریکا): این جفت‌ارز نیز با سهمی در حدود ۹ تا ۱۱ درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارد.
این جفت‌ارزها به دلیل نقدینگی بالا، اسپرد کم و تأثیرپذیری از اخبار اقتصادی، در میان معامله‌گران بسیار محبوب هستند.
-
توجه داشته باشید که این آمارها ممکن است با گذشت زمان تغییر کنند؛ بنابراین، برای دسترسی به اطلاعات به‌روز، مراجعه به منابع معتبر و گزارش‌های رسمی توصیه می‌شود.
عوامل مؤثر بر جفت‌ارزهای فارکس
جفت‌ارزهای فارکس تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارند که باعث نوسانات قیمتی آن‌ها می‌شود. معامله‌گران حرفه‌ای با درک این عوامل می‌توانند تحلیل دقیق‌تری داشته باشند و تصمیمات بهتری در معاملات خود بگیرند. مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر جفت‌ارزهای فارکس عبارت‌اند از:
1. سیاست‌های پولی و نرخ بهره
بانک‌های مرکزی مانند فدرال رزرو (Fed) و بانک مرکزی اروپا (ECB) تأثیر زیادی در تعیین نرخ بهره دارند. زمانی که نرخ بهره افزایش می‌یابد، معمولاً ارزش ارز تقویت می‌شود، چرا که سرمایه‌گذاران به‌دنبال بهره بیشتر از سپرده‌های خود هستند. در مقابل، کاهش نرخ بهره معمولاً موجب ضعیف شدن ارز می‌گردد.
2. داده‌های اقتصادی و شاخص‌های کلان
گزارش‌های اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی (GDP)، نرخ بیکاری، تورم (CPI)، شاخص مدیران خرید (PMI) و میزان فروش خرده‌فروشی می‌توانند تأثیر مستقیمی بر ارزش جفت‌ارزها داشته باشند. به عنوان مثال، انتشار داده‌های قوی از اقتصاد آمریکا می‌تواند باعث رشد جفت‌ارزهای ماژور فارکس مانند EUR/USD شود.
3. ثبات سیاسی و ریسک ژئوپلیتیکی
رویدادهای سیاسی مانند انتخابات، تغییرات در سیاست‌های اقتصادی و درگیری‌های ژئوپلیتیکی تأثیر زیادی بر جفت‌ارزهای اصلی و جفت‌ارزهای فرعی دارند. به عنوان مثال، تنش‌های تجاری بین آمریکا و چین می‌تواند باعث افزایش نوسانات در USD/CNY شود.
4. عرضه و تقاضا در بازار ارز
جفت‌ارزهای فارکس تحت تأثیر میزان عرضه و تقاضای جهانی هستند. افزایش تقاضا برای یک ارز می‌تواند ارزش آن را بالا ببرد، در حالی که کاهش تقاضا باعث افت آن خواهد شد. بانک‌های مرکزی، مؤسسات مالی، شرکت‌های چندملیتی و سرمایه‌گذاران خرد همگی در این عرضه و تقاضا نقش دارند.
5. نقدینگی و حجم معاملات
جفت‌ارزهایی مانند EUR/USD، USD/JPY و GBP/USD به دلیل نقدینگی بالا، نوسانات کمتری نسبت به جفت‌ارزهای مینور دارند. در مقابل، جفت‌ارزهای کم‌معامله مانند NZD/CHF ممکن است نوسانات شدیدی را تجربه کنند.
6. اخبار و رویدادهای جهانی
اخبار غیرمنتظره مانند بحران‌های مالی، جنگ‌ها، بلایای طبیعی و پاندمی‌ها می‌توانند بازار فارکس را به شدت تحت تأثیر قرار دهند. مثلاً شیوع ویروس کرونا باعث نوسانات شدید در ارزش دلار آمریکا و سایر ارزهای اصلی شد.
7. مداخلات بانک‌های مرکزی
در برخی موارد، بانک‌های مرکزی برای کنترل ارزش ارز خود در بازار مداخله می‌کنند. این مداخلات می‌توانند از طریق خرید و فروش ارز یا تغییر سیاست‌های پولی انجام شوند. به عنوان مثال، بانک ملی سوئیس (SNB) در گذشته اقداماتی برای جلوگیری از تقویت بیش از حد فرانک سوئیس (CHF) انجام داده است.
8. قیمت کالاهای اساسی
برخی جفت‌ارزها به دلیل ارتباط قوی با کالاهای اساسی (کامودیتی‌ها) تحت تأثیر قیمت این کالاها قرار می‌گیرند. برای مثال:
-
AUD/USD به شدت تحت تأثیر قیمت طلا و سنگ‌آهن است.
-
USD/CAD با قیمت نفت خام همبستگی زیادی دارد.
9. شاخص دلار آمریکا (DXY)
شاخص دلار آمریکا معیاری برای اندازه‌گیری قدرت دلار در برابر سبدی از ارزهای اصلی است. افزایش DXY معمولاً باعث کاهش ارزش جفت‌ارزهایی مانند EUR/USD و GBP/USD می‌شود.
